Ook de NZa, zorgverzekeraars en zorgkantoren denken in deze turbulente tijden mee met zorgaanbieders om ervoor te zorgen dat knelpunten in de regelgeving en bekostiging de zorgverlening zo min mogelijk in de weg staan.
Via deze Q&A-pagina geeft de NZa antwoord op verschillende vragen. Belangrijke thema´s die wij voor u uitlichten zijn de mogelijkheden voor inzet van zorg op afstand (digitaal) en verruiming vergoedingsmogelijkheden extra kosten in de langdurige zorg. Verder zetten wij voor u uiteen welke maatregelen zorgverzekeraars en zorgkantoren in dit kader (gaan) treffen.
Extra verruiming vergoedingsmogelijkheden zorg op afstand
De NZa wenst belemmeringen voor zorg op afstand in verband met de uitbraak van het coronavirus zoveel als mogelijk weg te nemen. Het is vaak al mogelijk om zorg op afstand te leveren in plaats van in de behandelkamer. Bijvoorbeeld via beeld(bellen), e-mail, patiëntportalen of telefoon.
De verschillende bekostigingsmogelijkheden voor dit jaar zijn door de NZa eerder uiteengezet in de ´Wegwijzer bekostiging digitale zorg 2020´. In deze wegwijzer zijn regels voor digitale zorg opgenomen voor:
- Geestelijke gezondheidzorg (pagina 32)
- Huisartsenzorg (p. 18)
- Langdurige zorg (p. 35)
- Medisch-specialistische zorg (p. 22)
- Paramedische zorg (p. 26)
- Wijkverpleging (p. 38)
De NZa heeft, in afwijking van bestaande regels, alle eventuele belemmeringen of beperkende voorwaarden in alle zorgsectoren buiten werking gesteld. Voorbeelden hiervan zijn een contractvoorwaarde in de NZa-regels of de verplichting van face-to-face contact.
Deze uitzonderingsmaatregel is ingegaan per 1 maart 2020 tot het moment dat de landelijke richtlijnen/adviezen van de overheid en het Rijksoverheid voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) niet meer van toepassing zijn, waarna een overgangstermijn van één week geldt.
Op dit moment kan vaak al een digitale zitting/consult worden gedeclareerd in plaats van een fysieke zitting/consult. Met het verruimen van de regels worden alle belemmerende voorwaarden weggenomen. Dit betekent dat voor zorg op afstand door zorgaanbieders een reguliere zitting/consult/behandeling gedeclareerd kan worden:
- zonder dat hiervoor een speciale prestatie is vastgesteld; of
- als niet precies is voldaan aan de voorwaarden.
Overzicht Q&A NZa
In een speciale Q&A geeft de NZa antwoord op verschillende vragen over de mogelijkheden voor digitale zorgverlening. Lees de belangrijkste vragen en antwoorden hieronder.
Mag ik ook een videoconsult of telefonisch consult declareren als gewoon consult?
Ja, dit mag. Op dit moment kan vaak al een digitaal consult in rekening worden gebracht in plaats van een fysiek consult. Met het verruimen van de regels nemen wij alle belemmerende voorwaarden weg. Dit betekent dat zorg op afstand ook in rekening kan worden gebracht zonder dat hiervoor een speciale prestatie is vastgesteld of als niet precies is voldaan aan de voorwaarden. U kunt dan een regulier consult declareren.
Bekijk ook op de opties voor digitale zorg in de ´Wegwijzer bekostiging digitale zorg 2020´.
Hoe kan ik een consult op afstand registreren in de ggz?
Dit doet u door direct patiëntgebonden tijd te schrijven op de reguliere activiteiten. U geeft als zorgaanbieder namelijk zelf invulling aan de verschillende activiteiten. Dit kan door een face-to-face contact, maar ook via telefoon, beeldbellen of e-mail. Dit zijn allemaal vormen van direct patiëntgebonden tijd. De mogelijkheden voor zorg op afstand zijn niet verschillend voor de intake- en diagnostiekfase.
Mag ik een eerste consult vervangen voor een digitaal of telefonisch consult?
Ja, dit mag. U registreert dan een eerste polikliniekbezoek.
De NZa past met terugwerkende kracht vanaf 1 maart 2020 tot nader bericht de regelgeving aan voor de medisch-specialistische zorg. Voor eerste polikliniekbezoeken die vanwege het coronavirus telefonisch of schriftelijk plaatsvinden, mag tijdelijk een regulier eerste polikliniekbezoek (190007, 190060 of 234003) geregistreerd worden. Dit geldt zowel voor consulten die met de patiënt zelf als met de medisch vertegenwoordiger plaatsvinden. Voor screen-to-screen consulten en herhaalconsulten (fysiek en op afstand) blijven de reguliere zorgactiviteiten en bijbehorende regelgeving van toepassing. Meer informatie leest u op de sectorpagina Medisch-specialistische zorg.
[Wijkverpleging] Ik kan geen indicatie meer stellen aan huis. Wat zijn mijn mogelijkheden?
U kunt bijvoorbeeld gebruik maken van beeldschermcommunicatie. De indicatiestelling kan op de reguliere manier worden gedeclareerd. Zie pagina 38 van Wegwijzer bekostiging digitale zorg 2020.
Verruiming vergoedingsmogelijkheden extra kosten langdurige zorg
Voor de langdurige zorg gaat de NZa een regeling opstellen om de extra kosten, voor bijvoorbeeld het isoleren en verplegen van besmette mensen alsook de extra inzet van personeel, te vergoeden. Deze regeling zal vergelijkbaar zijn met de BRMO-regel bij infecties met bijzonder resistente micro-organismen (BR/REG-20117). In verband met de ernst van de coronasituatie kunnen zorgaanbieders hier ook achteraf een beroep op doen. De NZa streeft ernaar om deze regeling uiterlijk 1 juli te publiceren. De Zorgspecialisten van R&P houden dit voor u in de gaten.
Maatregelen zorgverzekeraars en zorgkantoren ter ondersteuning zorgverleners
Zorgverzekeraars Nederland heeft op 17 maart 2020 een brief aan branche- en beroepsorganisaties in de zorg gestuurd, waarin zorgverzekeraars en zorgkantoren op hoofdlijnen aangeven wat zij (gaan) doen om zorgverleners te ondersteunen.
Het opvangen en verzorgen van met het coronavirus besmette patiënten en andere patiënten met acute problemen, heeft momenteel voorrang. Zorgverzekeraars en zorgkantoren geven daarom nu eerst prioriteit aan de zorgverleners die deze noodzakelijke zorg verlenen. Hiertoe is Zorgverzekeraars Nederland tot het volgende gekomen:
Onze eerste aandacht gaat uit naar de aanbieders van de basisinfrastructuur en zorg voor kwetsbare mensen. Voor alle zorgaanbieders die deze zorg leveren geldt dat:
- wij bereid zijn, middels adequate bevoorschotting door iedere zorgverzekeraar, te voorzien in de benodigde liquiditeit, passend bij de omvang van de contractueel overeengekomen omzet of, waar die ontbreekt, een zo goed mogelijk raming daarvan (bij een situatie zonder corona‐ uitbraak);
- wij ervoor staan dat de extra kosten in het kader van de corona aanpak, na (impliciete) goedkeuring in ROAZ‐verband en in afstemming met de meest betrokken zorgverzekeraar(s) door alle zorgverzekeraars worden vergoed. Dit geldt ook voor kosten die redelijkerwijs in lijn liggen met de binnen de ROAZ gemaakte afspraken;
- wij samen met de betrokken instellingen naar een passende oplossing zoeken voor de gevolgen van onderbenutting van capaciteit of verschuivingen binnen het zorgaanbod, bijvoorbeeld als gevolg van besluiten in ROAZ verband om electieve capaciteit niet te gebruiken en beschikbaar te houden voor (toekomstige) zorgvraag. Onze inzet daarbij is, met inachtneming van bovenstaande, dat de gevolgen van de corona‐crisis voor de financiële positie in 2020 van deze zorgaanbieders geneutraliseerd worden.
Tegelijkertijd ziet Zorgverzekeraars Nederland in dat de huidige omstandigheden ook veel andere zorgaanbieders en zorgverleners raken. In afstemming met onder meer de overheid en de banken zullen zij op de kortst mogelijke termijn het initiatief nemen om te bespreken wat nodig is om ook op die terreinen beschikbaarheid van goede zorg voor verzekerden nu en in de toekomst te waarborgen. Branche- en beroepsorganisaties worden hierbij betrokken.
Tot slot heeft Zorgverzekeraars Nederland aangegeven dat zorgverzekeraars en zorgkantoren wat betreft het uitstellen van ´planbare´ ingrepen en behandelingen, vertrouwen op begrip van hun verzekerden voor de afwegingen die zorgaanbieders momenteel noodgedwongen moeten maken. De NZa laat eveneens weten dat extreme situaties ertoe kunnen leiden dat Treeknormen worden overschreden; zodra de situatie verbeterd is, zal de NZa met partijen om tafel gaan om te bespreken op welke wijze de achterstanden ingehaald kunnen worden.
Bekijk ook het artikel ´Corona & de kwaliteit van zorg´.