In deze onzekere tijden willen veel werkgevers weten welke vragen ze aan hun werknemers mogen stellen over hun gezondheid en of ze werknemers mogen testen. Ook kan de vraag zich voordoen of thuiswerkende werknemers gemonitord mogen worden. In dit artikel wordt op deze vragen ingegaan.
Mag een werkgever gezondheidsgegevens verwerken?
Het uitgangspunt is dat het verboden is om persoonsgegevens over iemands gezondheid te verwerken. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) bevat echter een uitputtende lijst met uitzonderingen waarin het verwerken van gezondheidsgegevens wel is toegestaan. Om gezondheidsgegevens te mogen verwerken moet er sprake zijn van wetgeving dat toestaat. Daarnaast moeten passende waarborgen zijn opgenomen.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) benadrukt op de website dat een werkgever ook (zelfs) in deze bijzondere tijden geen medische gegevens van het personeel mag verwerken. Ook mag een werkgever werknemers niet vragen naar hun gezondheid of een test afnemen ter controle, aldus de AP. Wel mag de bedrijfsarts de werknemers testen op corona.
De strenge regelgeving houdt ook in dat een werkgever aan een werknemer die zich ziek meldt niet mag vragen wat de oorzaak van de ziekmelding is. Ook als een werknemer zelf vertelt wat hem mankeert – en dus bijvoorbeeld vertelt dat hij of zij besmet is met het coronavirus – mag de werkgever dit niet vastleggen. Wel vindt de AP dat – onder de bijzondere omstandigheden van de coronacrisis – een werkgever een werknemer met verkoudheids- of griepverschijnselen naar huis mag sturen.
De werkgever heeft naast zijn verplichtingen vanuit de privacywetgeving ook de plicht om te zorgen voor een veilige werkomgeving. Vanuit deze verplichting mag een werkgever wel van zijn werknemers verlangen zijn of haar gezondheid scherp in de gaten te houden, zeker als een werknemer niet thuis aan het werk is. Dit kan ook inhouden dat een werknemer tijdens werktijd zijn temperatuur in de gaten moet houden. De werkgever mag een werknemer echter niet temperaturen, aldus de AP.
Ten slotte geldt dat als een werknemer besmet is met het coronavirus de bedrijfsarts de GGD hiervan op de hoogte moet stellen. De GGD kan dan in overleg met de werkgever maatregelen treffen voor op werkvloer.
Mag de werkgever thuiswerkende werknemers monitoren?
Nu veel werknemers vanwege het corona-virus thuiswerken, rijst voor veel werkgevers de vraag of gecontroleerd kan worden of de werknemers thuis wel aan het werk zijn, bijvoorbeeld door controle van het internet- en e-mailgebruik of het monitoren van de werknemers via software. Mag dit?
De AP heeft zich hierover (nog) niet expliciet uitgelaten. Ook is ons geen specifieke rechtspraak bekend. De AP heeft wel richtlijnen gegeven voor het monitoren van werknemers op de werkvloer. Er kan vanuit worden gegaan dat deze richtlijnen ook van toepassing zijn op het thuiswerken.
Kort gezegd mag een werkgever de werknemers alleen monitoren als hij daarvoor een legitieme reden heeft (een gerechtvaardigd belang hebben). Het belang van de werkgever moet zwaarder wegen dan het belang van de werknemer. Een belang zou bijvoorbeeld kunnen zijn misbruik van het internet of e-mailgebruik waardoor de werkgever het internet en e-mailgebruik kan controleren. Na het legitieme belang van de werkgever, moet de controle van de werknemers noodzakelijk zijn. Dit betekent dat niet met bijvoorbeeld specifieke software mag worden bekeken of de werknemer achter zijn computer zit als ook aan de hand van het schrijven van uren of via de wekelijkse output kan worden vastgesteld of een werknemer daadwerkelijk heeft gewerkt.
De werkgever moet verder de werknemers zowel vooraf als achteraf informeren. In bijvoorbeeld een protocol zal een werkgever duidelijk moeten maken dat de werkgever bijvoorbeeld het internet- en e-mailverkeer kan controleren. Ook moet het voor de werknemer duidelijk zijn wat de werknemer onder werktijd wel en niet mag doen.
Wanneer de werkgever overgaat tot het monitoren van een werknemer, is hij verplicht om rekening te houden met vertrouwelijke communicatie van de werknemer.
Aandachtspunten bij thuiswerken
Ondanks het feit dat zich niet expliciet heeft uitgelaten over het monitoren van thuiswerkende werknemers, heeft de AP wel meegedacht over thuiswerken. In dit kader geeft de AP, kort gezegd, de volgende tips:
- Werk in een beveiligde omgeving;
- Bescherm gevoelige documenten;
- Wees voorzichtig met het gebruik van (video)chatdiensten;
- Let op phisingmails.
Staat het antwoord op uw vraag er (nog) niet tussen of wilt u van gedachten wisselen, neem dan contact op met Inge de Laat of Margie Breugem via inge.delaat@rutgersposch.com of +31 6 1092 4642 / margie.breugem@rutgersposch.com of +31 6 2217 4042.